Intermediair, januari 2019

Drie werknemers van verschillende afdelingen bij een telecombedrijf namen op dezelfde dag ontslag. Wat hun managers niet wisten, is dat ze samen ergens anders hadden gesolliciteerd. Als team.

Vrijheid, ruimte om ideeën te ontwikkelen en veel verantwoordelijkheid: dat was de cultuur bij een klein technologiebedrijf dat zakelijke klanten adviseerde over mobiel werken. Het succes dat het daarmee had viel op – eind 2015 nam een telecomreus het bedrijf met 28 werknemers over. 

Salesmanager Rudy, technisch specialisten Peter en Jan-Willem en marketeer Sandra vormden samen een team. Ze verkochten advies over IT-oplossingen om medewerkers van een bedrijf veilig te laten werken op hun mobiele apparaat. Sandra: ‘Dat is maatwerk waarvoor je een langdurige relatie moet opbouwen met de klant, of je nu verkoper of techneut bent.’

Na de overname kwamen de IT’ers op een aparte afdeling met een eigen directeur. Sales en marketing kregen zelfs een ander pand. Iedereen kreeg zijn eigen targets, waardoor het team versplinterde. ‘Wij bleken geen types voor een corporate’, zegt Peter. ‘We zijn doeners. Als we een kans zien, willen we die direct pakken. Door tragere procedures en het gebrek aan samenwerking lukte dat niet meer.’

Kort overwogen ze voor zichzelf te beginnen, maar dat vonden ze toch te riskant. Het werkplezier van de vier nam intussen steeds verder af en na twee jaar ging Jan-Willem ergens anders werken. Begin 2018 kwam er een kans om met zijn vieren elders te solliciteren. ‘Rudy had gehoord dat een ander bedrijf zijn portfolio wilde uitbreiden en ‘onze’ expertise in huis wilde halen’, zegt Sandra. ‘Zo kwamen we op het idee om onszelf als afdeling aan te bieden.’

Zelfstandig

Als team solliciteren komt weinig voor. Vacatures worden niet op die manier opgesteld en headhunters werken vaak niet zo. Zelfstandigen bieden zichzelf wel vaker als team aan voor een project, zegt hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen van de Tilburg Universiteit. ‘In de wetenschap en de sport stappen al veel langer hele teams over, maar die draaien om één hoofdfiguur: de hoogleraar of voetbaltrainer.’

Toch past deze manier van solliciteren volgens Wilthagen wel in een ontwikkeling: in het bedrijfsleven wordt steeds vaker in kleine, zelfstandige teams gewerkt. Het populaire agile werken gebeurt in projectteams. In Silicon Valley – waar deze manier van werken is uitgevonden – werd solliciteren als team in 2016 een trend genoemd: een handvol techbedrijven nodigde sollicitanten uit met de kreet bring your own team. In Nederland doen internetbedrijven Yonego en Freshheads hetzelfde, maar dat zijn uitzonderingen. In de praktijk blijkt het solliciteren in teams nog nauwelijks voor te komen: sollicitanten zijn het niet gewend en bedrijven zijn er niet op ingesteld.

Dit bedrijf stond wél open voor het idee en diverse gesprekken met een teammanager en een businessmanager volgden. Sandra: ‘Het voelde niet als solliciteren, meer als het samen uitwerken van een plan.’ Voorwaarde was dat ze met z’n allen zouden overstappen, en anders niet. ‘Dat hebben wij heel duidelijk gemaakt. Wij weten hoe we succesvol kunnen zijn, het heeft geen zin om dat met een half team te proberen.’

Na zo’n vijf gesprekken leek het niet te lukken. In de tussentijd was Peter gevraagd om intern te solliciteren. ‘Een overstap was nog zo onzeker dat ik mijn opties wilde openhouden.’ Maar in de zomer kwam er een telefoontje: of ze niet nog eens konden komen praten. Het bedrijf wilde de vier toch wel aannemen als team. Ze moesten het alleen nog eens worden over de arbeidsvoorwaarden. ‘Ook dat hebben we samen gedaan’, vertelt Sandra. Haar collega’s behielden hetzelfde salaris, maar zij zou erop achteruitgaan omdat haar functie niet paste in de salarisstructuur. ‘Ik doe het niet’, zei ze tegen de anderen. ‘Dan doen wij het ook niet’, was hun reactie. ‘Daarop heeft de teammanager beloofd dat mijn salaris stijgt als we onszelf na een jaar hebben bewezen.’

De laatste stap was het moeilijkst: ontslag nemen. ‘We hebben nog voordat we hadden getekend onze banen opgezegd. Dat moesten we elk apart doen, maar we wisten niet van elkaar wie wanneer zijn manager had gesproken. We konden collega’s dus niet het hele verhaal vertellen. Onze managers kwamen er nog diezelfde dag achter. Nee, dat vonden ze niet leuk.’

Goud waard

Slim, vindt sollicitatiedeskundige Aaltje Vincent de stap van de vier collega’s. ‘Ze wisten dat ze samen goud waard zijn en hebben dat goed duidelijk kunnen maken.’ Als team solliciteren past volgens Vincent in de huidige arbeidsmarkt, waarin sollicitanten het meer voor het zeggen hebben. 

Voor teams die hetzelfde willen doen, heeft de schrijver van Jobmarketing 3.0 en andere sollicitatieboeken wel wat tips: ‘Kijk of er een concurrentiebeding in je contract zit en laat bij het solliciteren zien wat de toegevoegde waarde is van het team als geheel én van elk individu. Leg nadat je ontslag hebt genomen je stap uit aan je huidige collega’s, die zich misschien in de steek gelaten of buitengesloten voelen. En maak goede afspraken over wat je doet als de groep uiteen dreigt te vallen.’

Afspraken over de toekomst hebben Rudy, Peter, Jan-Willem en Sandra niet gemaakt. Ze hopen dat ze zo lang mogelijk met elkaar kunnen blijven samenwerken. Dat dat voor buitenstaanders misschien gek klinkt, begrijpen ze wel. ‘Familie of vrienden zeggen weleens: ‘Ik heb ook leuke collega’s, maar je kunt je werk toch ook met anderen doen?’ Maar waarom zouden we dat willen? We hebben als team aan een half woord genoeg’, zegt Sandra. ‘We hebben nooit hardop tegen elkaar gezegd dat we voor altijd met elkaar willen blijven samenwerken, maar dat is wel de prettigste manier.’

*De namen in dit artikel zijn vanwege privacyredenen gefingeerd.

Lees het artikel op Intermediair.nl.